2 kwietnia 2023: 80 lat kończy dziś Tadeusz Jan Fredro-Boniecki – dziennikarz, publicysta, autor książek, w latach 90. dyrektor i wicedyrektor Biura Programowego Polskiego Radia, w latach 2004–2008 wiceprzewodniczący Rady Etyki Mediów.
Od lat wspierający środowisko dziennikarzy Rozgłośni Polskiej RWE i naszego Stowarzyszenia – brał m.in. udział w czerwcu 1994 r. w uroczystościach w Poznaniu, podczas których pracownicy Rozgłośni Polskiej oficjalnie zakończyli po 42 latach swą misję. Mieliśmy wielokrotnie zaszczyt gościć Go później w naszym Stowarzyszeniu, gdzie zabierał głos w organizowanych przez nas debatach. Szczególne więzy przyjaźni łączyły Go z Maciejem Morawskim (1929-2021) – paryskim korespondentem Rozgłośni Polskiej RWE.
© Fot. Stanisław Fredro-Boniecki / Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Urodzony 2 kwietnia 1943 r. w Warszawie, syn Michała Fredro-Bonieckiego (1896-1944) i Grażyny z domu Łoś (1908-1989), brat: marianina i dziennikarza Adama Fredro-Bonieckiego (ur. 1934), Stanisława (ur. 1936), Krystyny (ur. 1937) i Marii (ur. 1940) – pochodzi z rodziny pieczętującej się herbem „Bończa”. W 1963 r. ukończył VI Liceum Ogólnokształcące im. Tadeusza Reytana w Warszawie. Próbował dostać się do warszawskiej szkoły teatralnej; ukończył studia filologiczne na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego (1968). W marcu 1968 r. był aresztowany za udział w wystąpieniach studenckich.
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Od końca lat 60. był dziennikarzem prasy codziennej, tygodników i miesięczników; publikował m.in. w „Twórczości”, „Poezji”, „Miesięczniku Literackim”, a po 1989 r. m.in. w „Tygodniku Powszechnym”, „Gazecie Wyborczej” i „Rzeczpospolitej” („Plus-Minus”).
W 1972 r. był autorem wyboru i opracowania podręcznika pt. Teatr, film, telewizja. Materiały pomocnicze do zajęć fakultatywnych w grupie humanistycznej (Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne).
Od 1976 r. pracował w Redakcji Publicystyki Kulturalnej Polskiego Radia, z którego został wyrzucony w 1983 r.
Z Maciejem Morawskim (1929-2021),
paryskim korespondentem Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa – w naszym Stowarzyszeniu
Warszawa, 2007 – 2012 – 2015 r.
© Fot. Mariusz Kubik / Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
W 1978 r., nakładem Agencji Autorskiej (w serii: „Profiles of the Contemporary Writes”), opublikował monografię w języku angielskim, poświęconą pisarzowi i powstańcowi warszawskiemu, Lesławowi M. Bartelskiemu (1920-2006).
W latach 1983-1990 był współorganizatorem „Przeglądu Katolickiego”, w tym m.in. kierownikiem działu informacji.
W 1985 r., nakładem Wydawnictwa Archidiecezji Warszawskiej w jego opracowaniu i wyborze, ukazała się publikacja zawierająca wybór tekstów Prymasa Polski, Kardynała Józefa Glempa pt. Chcemy z tego sprawdzianu wyjść prawdomówni i wiarygodni. Myśl społeczna Kościoła w nauczaniu Prymasa Polski 1981-1983.
W latach 1989–1991 współpracował z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa, co w jednej z wypowiedzi prasowych określał jako czas „największej satysfakcji z radiowego dziennikarstwa”.
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Jest autorem książek i reportaży odsłaniających kulisy uprowadzenia i zamordowania ks. Jerzego Popiełuszki: Zwycięstwo Księdza Jerzego. Rozmowy z Grzegorzem Piotrowskim (Niezależna Oficyna Wydawnicza NOWA 1990) oraz Wychodzenie z piekła. Dalszy ciąg zwycięstwa ks. Jerzego (Oficyna Wydawnicza „Rytm” 1991).
Materiały do pierwszej z nich były okresowo skonfiskowane przez Prokuraturę wraz z maszynopisem książki, po opublikowaniu przez Fredro-Bonieckiego w „Gazecie Wyborczej” listu Grzegorza Piotrowskiego do generała Czesława Kiszczaka.
© Fot. Archiwum Mariusza Kubika / mariuszkubik.fr
W 1993 r. ukazało się jej wydanie francuskie (Ed. Criterion, ze wstępem Alexandry Kwiatkowskiej-Viatteau).
W latach 1991–1993 pracował w Polskiej Agencji Prasowej; od kwietnia do października 1992 r. był wiceprezesem PAP.
W latach 1993-2009 ponownie pracował w Polskim Radiu, m.in. jako dyrektor biura programowego (1994-1998) i doradca zarządu (2000-2004, 2006-2009). Od 1993 r. był także wykładowcą Studium Komunikowania Społecznego i Dziennikarstwa Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego.
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Od prawej: Andrzej Czyżowski, Lechosław Gawlikowski, Maria Gawlikowska, Krzysztof Witoń, obok – dyrektor Polskiego Radia Tadeusz Fredro-Boniecki. Stoi Anatol Kobyliński
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
W 1994 r. opublikował w Paryżu rozmowy z arcybiskupem Ignacym Tokarczukiem pt. W starciu z totalitaryzmem (Éditions du Dialogue – Société d’Éditions Internationales 1994, seria: Kolekcja „Świadkowie XX wieku”).
Był współorganizatorem Związku Pracodawców Mediów Publicznych i pierwszym dyrektorem biura Związku w latach 2005–2006.
Z Leszkiem Perthem, podczas pogrzebu dziennikarki RWE i założycielki naszego Stowarzyszenia, Aliny Perth-Grabowskiej – Warszawa / Łódź, 20 lipca 2006 r.
© Fot. Wojciech Kusiński / Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
W twórczości dziennikarskiej zajmował się m.in. problematyką totalitaryzmu i mechanizmami transformacji środków masowego przekazu po upadku systemu totalitarnego. Od lat 70. jest członkiem Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich.
Warszawa, 20 stycznia 2016 r.
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Żonaty z Ewą z domu Śliwińską, ma dwie córki: Marię (dziennikarkę i publicystkę prasową, m.in. autorkę książki Za kryształową szybą. Przypadki rodziny Bonieckich, 2019) i Dorotę (m.in. autorkę reportaży radiowych w ramach Studia Reportażu i Dokumentu Polskiego Radia, od 2021 r. w Biurze Współpracy z Zagranicą Polskiego Radia S.A.); był teściem dziennikarza i reportera Pawła Smoleńskiego. Mieszka w Legionowie.
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Ad multos annos!…
MARIUSZ KUBIK
Warszawa – Monachium – Paryż, 2 kwietnia 2023 r.
*
Z archiwum Stowarzyszenia RWE:
Maciej Morawski (1929-2021) o Tadeuszu Fredro-Bonieckim
Kilka dni temu spotkała mnie wielka radość ! Tadeusz Fredro-Boniecki, którego inteligencję wysoko cenię napisał mi: „Z wielkim uznaniem odnoszę się do Twojego Dziennika, w którym aktualne wydarzenia komentujesz przez pryzmat Twej rozległej wiedzy i nadzwyczajnie bogatego doświadczenia życiowego – w tym wartość Twych zapisków…” Jak już kilkakrotnie zaznaczałem, Tadeusz Fredro-Boniecki, np. w latach polskiego wielkiego przełomu, w latach upadania totalitarnego pojałtańskiego systemu” oddał RWE i mnie osobiście (Paryżaninowi, czasem nieco zagubionemu w złożonych aspektach szybko ewoluujących postaw i wydarzeń) znaczne usługi, mądrze komentując coraz to nową sytuację, rzeczowo ją naświetlając… No i do dziś jego obserwacje i opinie pozwalają mi niekiedy wiele lepiej rozumieć. Jak pamiętam, swego czasu wysoko uwagi Tadeusza ceniła Alina Perth-Grabowska!, a to między innymi gdy zakładała nasze Stowarzyszenie Im. Jana Nowaka.
Refleksje Tadeusza dziś pozwalają mi teraz nieco lepiej zrozumieć związaną z dość niedawną przeszłością „frustrację” niektórych „prawicowych” czytelników mego „blogu”, głoszących konieczność kontrrewolucji (!), „ostatecznego wyzwolenia się z PRL-u”, i także potrzebę silnego państwa i „porządku (??) we wszystkich dziedzinach, także w dziedzinie gospodarczej…” Dodam tu, iż nieco zaskakuje mnie spora liczba osób zajmujących takie(nieco skrajne jednak) postawy. Wczoraj spotkałem tu młodego rodaka, który z kolei tłumaczył mi, iż priorytetem (dla Polski) jest walka z frontem korupcji, skuteczna polityka rodzinna, nowe posunięcia ekonomiczne, no i w pierwszym rzędzie „ład”(?)… Rozmówca jest zdania, że najbliższe lata przyniosą duże zmiany na polskiej scenie politycznej, że dojdą do głosu „ludzie młodzi i dynamiczni”. Jest zdania, że społeczeństwo „ma po uszy” „nieproduktywnych pogaduszek i bajdurzenia”, chce prężności…
Ja, stary obserwator polskiej rzeczywistości zapisuję w tym dzienniku najróżniejsze opinie i postawy. Jedno mnie uderza, ostatnio naprawdę sporo osób mówi o potrzebie „porządku”. Nie do końca rozumiem, co to dokładnie znaczy?? Ostatnio dochodzą mnie też „echa” narastania wśród polskiej młodzieży pragnienia jakiejś wielkiej odnowy? Pytam o to Tadeusza Fredro-Bonieckiego i jego córki, tak zawsze dobrze zorientowane w nastrojach młodszego pokolenia rodaków…
MACIEJ MORAWSKI
Paryż, 11 marca 2013 r.
.
.
.
.
Stowarzyszenie Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego 