Stowarzyszenie Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
zorganizowało spotkanie pt.
Szansa czy rozczarowanie
(jak wyciągamy wnioski z przełomowych momentów historii)
towarzyszące wydanej niedawno książce Andrzeja Wielowieyskiego pt.
Na rozdrożach dziejów.
Historie prawdziwe i alternatywne
(Wyd. TRIO, Warszawa 2011).
Udział wzięli:
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Andrzej Wielowieyski
– wieloletni publicysta i redaktor „Więzi”, działacz Klubów Inteligencji Katolickiej,
współtwórca i analityk Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość” (1978-1982),
współtwórca Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie,
uczestnik obrad „Okrągłego Stołu” (1989), wicemarszałek Senatu (1989-1991),
poseł i europarlamentarzysta, odznaczony 11 listopada 2011 r. Orderem Orła Białego
Stefan Bratkowski
– dziennikarz, publicysta, pisarz,
współtwórca i analityk Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość” (1978-1982),
redaktor niezależnego portalu publicystycznego „Studio Opinii”,
członek Rady Nadzorczej naszego Stowarzyszenia
Tomasz Łubieński
– prozaik, dramaturg, eseista, tłumacz literatury pięknej,
redaktor naczelny miesięcznika „Nowe Książki”
Andrzej Friszke
– prof. nauk humanistycznych, historyk, badacz dziejów najnowszych,
członek Rady Instytutu Pamięci Narodowej,
laureat Nagrody im. Kazimierza Moczarskiego (2011)
za książkę pt.: Anatomia buntu. Kuroń, Modzelewski i komandosi
Marcin Święcicki
– polityk, ekonomista, minister współpracy gospodarczej z zagranicą
w rządzie Tadeusza Mazowieckiego (1989-1990),
Prezydent Warszawy (1994-1999),
dyrektor analityczny ośrodka Programu Narodów Zjednoczonych
ds. Rozwoju (UNDP) Blue Ribbon Analytical Center w Kijowie (do 2011 r.)
Spotkanie prowadził
Mariusz Kubik
– Prezes Zarządu Stowarzyszenia.
Wśród naszych gości byli też m.in.:
dr Łukasz Kamiński
– Prezes Instytutu Pamięci Narodowej,
Józef Duriasz, Magdalena Fikus, Maja Komorowska, Wawrzyniec Konarski,
Ewa Krasińska, Stanisław Latek, Andrzej Mencwel, Jacek Moskwa,
Andrzej Potworowski, Anna Przedpełska-Trzeciakowska, Marek Rapacki,
Adam Daniel Rotfeld, Paula i Mirosław Sawiccy, Marcin Skubiszewski.
Spotkanie odbyło się 9 stycznia 2012 r.
w warszawskiej siedzibie Stowarzyszenia
– Warszawa, 26 listopada 2011 r.
© Fot. Mariusz Kubik / Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
… Książkę te pisałem z serdeczną myślą o naszych przywódcach w zwycięskiej walce o wolność: o Lechu Wałęsie, Tadeuszu Mazowieckim, Bronisławie Geremku i Leszku Balcerowiczu oraz o tych wspaniałych ludziach, bez których zwycięstwo w tej walce o wyzwolenie nie byłoby możliwe: o Janie Józefie Lipskim, Jacku i Gajce Kuroniach, Karolu Modzelewskim, Adamie Michniku, Antonim Macierewiczu i księdzu Janie Zieji, a także moich przyjaciołach – bojownikach niepodległości: Wojciechu Ziembińskim, Leszku Moczulskim i Bogumile Studzińskim, wreszcie o współtwórcach „Solidarności”: Bogdanie Borusewiczu, Annie Walentynowicz, Joannie i Andrzeju Gwiazdach, Krzysztofie Wyszkowskim, Alinie Pieńkowskiej, Henryce Krzywonos, Aleksandrze Hallu, Bogdanie Lisie, Władysławie Frasyniuku, Zbigniewie Bujaku i o pozostałych członkach Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego. Ta serdeczna pamięć należy się oczywiście dzielnym załogom wielkich zakładów pracy, zwłaszcza na Wybrzeżu i na Śląsku, które podjęły w 1980 roku strajki sierpniowe i zwycięską walkę o solidarność narodu polskiego.
Serdecznie wspominam także zespól prowadzący przez wiele lat warszawski KIK z Andrzejem Święcickim, Staszka Grabską, Bohdanem Cywińskim i Janiną Słomińską, zespół usługowy DiP, który tworzyłem ze Stefanem Bratkowskim i Bogdanem Gotowskim oraz nasz zespół pracowników utworzonego w 1981 roku Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych KK NSZZ Solidarność, który działał potem w warunkach stanu wojennego, a zwłaszcza Ryszarda Bugaja, Janinę Walukową, Helenę Góralską, Irenę Wóycicką, Andrzeja Topińskiego, Joannę i Jacka Kurczewskich oraz Katarzynę i Jana Cywińskich. Ze szczególną wreszcie wdzięcznością wspominam moją współpracę w tamtych czasach z księdzem biskupem Alojzym Orszulikiem, z Andrzejem Stelmachowskim i Witoldem Trzeciakowskim oraz z Ludwiką i Henrykiem Wujcami, z którymi pracowałem nad przygotowaniem wyborów czerwcowych 1989 roku.
Wyrażam wdzięczność wielu ludziom, którzy mi pomogli w napisaniu tej książki: przede wszystkim Tadeuszowi Mazowieckiemu, premierowi pierwszego po upadku PRL rządu, i profesorowi Andrzejowi Friszke za krytyczne przejrzenie pierwszej wersji rozdziału VII oraz profesorowi Andrzejowi Paczkowskiemu, który mi umożliwił przejrzenie polskich i obcych prób uprawiania historii alternatywnej. Jestem też bardzo wdzięczny pani dr Małgorzacie Wieczorkiewicz, która wspomogła mnie niezwykle cennymi dla mojej pracy pozycjami bibliograficznymi. Wreszcie z całego serca dziękuję redaktorce książki, pani Wandzie Kossobudzkiej, która ją istotnie udoskonaliła, oraz pani Dorocie Lis – dzięki, której książka mogła ujrzeć światło dzienne …
ANDRZEJ WIELOWIEYSKI
Książka zawiera eseje historyczne o szczególnie ważnych momentach i wydarzeniach polskiej historii. Autor próbuje zrozumieć i wyjaśnić, dlaczego i jak do nich doszło (Grunwald, upadek Rzeczypospolitej, powstania, Pierwsza Wojna Światowa i Polska Odrodzona, Druga Wojna Światowa jako tragiczna kontynuacja Pierwszej, wreszcie „Cud Solidarności”). W każdym z tych wielkich wydarzeń był też możliwy, a nawet prawdopodobny, zupełnie inny przebieg i rezultat, tego co się stało. Znacznie lepsze lub znacznie gorsze. Dla zrozumienia naszych dziejów i tożsamości (kim jesteśmy?) jest nam zatem potrzebna rzetelna „historia alternatywna”, opisująca: „co by było, gdyby…”. Nie może być ona swobodną fantazją, ale musi być rzetelną analizą rzeczywistości i możliwych wariantów wydarzeń, która pozwala lepiej zrozumieć nasze losy i nas samych. W tym zakresie książka jest też polemiką z niektórymi dotychczasowymi próbami „historii alternatywnej”, które pojawiły się w naszych księgarniach. Szczególnie ważne są oczywiście dzieje XX wieku, których autor był świadkiem (pośrednio też Pierwszej Wojny przez swych bliskich), zwłaszcza Drugiej Wojny Światowej, perypetii czasów komunistycznych i przełomu solidarnościowego, których był świadkiem i aktywnym uczestnikiem.
Z książki dowiemy się m.in.:
– Co zaprzepaściliśmy w XVII wieku? Dlaczego Polska upadła?
– Dlaczego nie zasłużyliśmy na klęski, jakie nas dotknęły w XIX w.?
– Dlaczego niepodległość uzyskana w 1918 r. była złudna?
– Co wspólnego mają debaty „Solidarności” z sejmikami z XV i XVI wieku?
(Z noty wydawniczej do książki)
* * *
Andrzej Wielowieyski
– publicysta, działacz społeczny i polityczny, senator RP, europarlamentarzysta,
odznaczony Orderem Orła Białego (2011)
Urodzony 16 grudnia 1927 r. w Warszawie. Syn Zbigniewa Wielowieyskiego (1894-1970) i Katarzyny z domu Kurnatowskiej (1900-1982). Absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (1947).
W czasie II wojny światowej żołnierz Armii Krajowej (od 1943 r.). W latach 1945-1948 w Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici”. Od 1948 do 1952 r. był pracownikiem Ministerstwa Skarbu, następnie Ministerstwa Finansów. Od 1952 do 1955 r. w Dyrekcji Budowy Osiedli Robotniczych w Warszawie, w latach 1956-1962 w Miejskiej Komisji Planowania Gospodarczego w Warszawie.
W latach 1955-1962 uczestnik spotkań Klubu Krzywego Koła. Od 1957 członek warszawskiego Klubu Inteligencji Katolickiej (w latach 1965-1972 wiceprezes, w latach 1972-1981 i 1984-1989 sekretarz generalny). Wieloletni publicysta miesięcznika „Więź” (w latach 1962-1984 członek redakcji).
– Warszawa, 13 września 2010 r.
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
– Warszawa, 24 listopada 2011 r.
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół
Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
– Warszawa, 9 stycznia 2012 r.
© Fot. Archiwum Stowarzyszenia Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego
W sierpniu 1976 r. był sygnatariuszem apelu do Przewodniczącego Rady Państwa w sprawie represjonowanych robotników Radomia i Ursusa.
W sierpniu 1980 r. doradca Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej im. Lenina, negocjator Porozumienia Gdańskiego, od 1980 r. w „Solidarności”, ekspert KKP, następnie Komisji Krajowej. W 1981 r. kierownik Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych. W latach 1981-1985 członek Prymasowskiej Rady Społecznej.
Od 1982 r. w redakcji „Królowej Apostołów” i „Gościa Niedzielnego”. Od 1983 r. doradca Lecha Wałęsy, od 1987 r. w zespole ekspertów KKW „S”. W 1988 r. współorganizator Komitetu Obywatelskiego przy Lechu Wałęsie.
W 1989 r. uczestnik obrad Okrągłego Stołu (posiedzeń plenarnych oraz w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej, przewodniczący grupy roboczej ds. indeksacji i polityki społecznej). W latach 1989-1991 senator RP z listy Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, wicemarszałek Senatu, członek Komisji Gospodarki Narodowej, Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia; wiceprzewodniczący Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego. W latach 1990-1991 współzałożyciel ROAD, w latach 1991-1994 w Unii Demokratycznej, W latach 1994-2005 w Unii Wolności, później w Partii Demokratycznej „demokraci pl”.
© Fot. Archiwum Andrzeja Wielowieyskiego
W latach 1991-2004 przewodniczący delegacji polskiej do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy. Od 1991 do 2001 r. poseł RP z list Unii Demokratycznej i Unii Wolności, w latach 2001-2005 senator RP z listy Senat 2001, od 2008 do 2009 r. poseł do Parlamentu Europejskiego (na miejsce zmarłego Bronisława Geremka). Od 2004 r. przewodniczący Polskiej Rady Ruchu Europejskiego.
Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006) oraz Orderem Orła Białego (2011).
Autor książek: Przed trzecim przyspieszeniem. Szkice do zagadnień rozwoju społecznego (Biblioteka „Więzi”, t. 24, Warszawa 1969), Przed nami małżeństwo (Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, Kraków 1972, 1974, 1988), Tajemnice i niespodzianki historii (Biblioteka „Więzi”, Warszawa 2004, ISBN 83-88032-70-4), Na rozdrożach dziejów. Historie prawdziwe i alternatywne (Wydawnictwo TRIO, Warszawa 2012, ISBN 978-83-7436-277-1).
Współautor książki Wrzesień 1939 (wybór artykułów, poświęconych problematyce Września 1939 roku, opublikowanych na łamach „Więzi” w opracowaniu Zdzisława Szpakowskiego; pozostali autorzy: Melchior Wańkowicz, Leszek Moczulski, Roman Abraham, Zygmunt Beczkowicz, Tadeusz Caspaeri-Chraszczewski, Henryk Jackiewicz, Wojciech Kętrzyński, Roman Podbielski, Bohdan Skaradziński, Restytut W. Staniewicz, Halszka Szołdrska, Zdzisław Szpakowski, Bronisław Zieliński, Ryszard Zieliński; Biblioteka „Więzi”, t. 32, Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, Kraków 1971).
Opracował książkę Léone’a Algisi pt.: Jan XXIII (z przedmową Tadeusza Mazowieckiego; Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”, Kraków 1964, 1965), oraz dzieła Simone Weil – m.in.: Zakorzenienie i inne fragmenty. Wybór pism (Biblioteka „Więzi”, t. 2, Warszawa 1961), Świadomość nadprzyrodzona. Wybór myśli (Wydawnictwo PAX, Warszawa; liczne wydania).
Żonaty z Zofią z d. Tyszkiewicz-Łohojską (1929-2022) – taterniczką, żeglarką i działaczką społeczną, z którą miał siedmioro dzieci. Mieszka w Warszawie-Falenicy.
MARIUSZ KUBIK
[ Inne fotogalerie Stowarzyszenia RWE ]
.
#stowarzyszenierwe #associationrfe #wolnaeuropa #wolnaeuropapl #rwe #jannowakjezioranski #jannowakjeziorański
#andrzejwielowieyski #stefanbratkowski #andrzejfriszke
#marcinswiecicki #mariuszkubik
@wolnaeuropa @wolnaeuropaPL @wolnaeuropa.pl
@jannowakjezioranski @alinaperthgrabowska @maciejmorawski
.
.
.
Stowarzyszenie Pracowników, Współpracowników i Przyjaciół Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa Imienia Jana Nowaka-Jeziorańskiego 